شیر فلکه سوزنی چدنی یک شیر با حرکت خطی (Linear motion) است که اصولا برای قطع و وصل و کنترل جریان به کار می رود. عملکرد این شیر ساده است و با چرخاندن هندویل شیر، به راحتی می توان میزان جریان سیال عبوری را تنظیم کرد. عمل باز و بسته شدن شیر می تواند به صورت دستی یا خودکار (با استفاده از عملگر) انجام شود. این عملگر میتواند الکتریکی، پنوماتیک یا هیدرولیک باشد که بیشتر در استفاده های صنعتی از این عملگرها استفاده می شود. با این حال، به طور متداول، از عملگر دستی و از نوع هندویل برای باز و بسته کردن آن استفاده می شود. در وضعیتی که دیسک شیر سوزنی کاملا در برابر مسیر حرکت سیال قرار می گیرد، شیر بسته می شود و مسیر حرکت سیال مسدود می گردد و با خروج دیسک از مسیر، مسیر سیال باز می شود و شیر به حالت باز در می آید.
مهم ترین ویژگی این نوع شیر، موازی بودن آب بند با جهت جریان سیال است که این ویژگی سبب می شود شیر برای تنظیم جریان کارآمد باشد و فرسایش دیسک و آب بند کاهش یابد. هر چند، همین ویژگی مقاومت بالایی در برابر جریان سیال و آشفتگی جریان در درون شیر سوزنی ایجاد می کند. شیر فلکه سوزنی چدنی نسبت به سایر انواع شیرها نظیر شیر کشویی، شیر توپی، شیر پروانه ای و ... که مجرای مستقیم دارند، افت فشار بالایی ایجاد می کند. بنابراین، در سیستم هایی که افت فشار عامل کنترلی محسوب می شود و به زیان سیستم است، نباید از این نوع شیر استفاده کرد.
ویژگی شیر فلکه سوزنی چدنی
اگر بخواهیم برخی از ویژگی شیرفلکه سوزنی چدنی را بیان کنیم می توان گفت از آنها به صورت گسترده به منظور کنترل جریان، استفاده می کنند. بنابراین، به منظور جلوگیری از کاهش طول عمر مفید و کارکرد رضایت بخش شیر سوزنی، باید میزان سیال و درجه کنترلی که از این شیر انتظار می رود و همچنین میزان افت فشار و کارکرد مورد نظر در طراحی شیر سوزنی مورد توجه قرار گیرد. پس به طور کلی، حداکثر میزان فشار دیفرانسیلی در سطح دیسک نباید از 20 درصد حداکثر فشار بالادستی یا 1380 کیلوپاسکال فراتر رود.
در این بخش در مورد شیر فلکه سوزنی چدنی مطالبی را عنوان نمودیم. اشاره کردیم که در چه مواردی می توان از این نوع شیر ها استفاده کرد و همچنین در مورد ویژگی این نوع شیر فلکه ها مطالب و نکاتی را بیان نمودیم.